NAY PYI TAW COUNCIL MYANMAR

နေပြည်တော်တိုင်းရင်းဆေးပညာဦးစီးဌာန

မြန်မာ့တိုင်းရင်းဆေးပညာသည် လူသားများစတင်ပေါ်ပေါက်လာစဉ်ကပင် ဖြစ်ထွန်း ပေါ်ပေါက်ခဲ့ပါသည်။ မြန်မာ့သမိုင်းစဉ်တစ်လျှောက်လုံးနှင့် သရေခေတ္တရာ၊ ပုဂံ၊ ပင်းယခေတ်များ တွင် မိမိတို့ကိုယ်ပိုင် တိုင်းရင်းဆေးပညာဖြင့် ရပ်တည်ခဲ့သည်။

နရပတိမင်းလက်ထက် (၈၀၄-၈၃၀)တက်နွယ်ကျောင်းကျောက်စာတွင် ဆေးကျမ်း မည်များရေးထိုးထားကြောင်းတွေ့ရသည်။ ကန်တော်မင်းကျောင်းဆရာတော်၊ ရှင်မဟာသီလဝံသ၊ ရှင်မဟာရဋ္ဌသာရ၊ ရှင်အဂ္ဂသမာဓိတို့က ဆေးပညာဆိုင်ရာများရေးသားခဲ့သည်။ ဓာတုဒီပနီကျမ်းကို မြန်မာဘာသာပြန်ဆိုခဲ့သည်။ ဒုတိယအင်းဝခေတ်တွင် နက္ခတ်ဆေးပညာပြန့်ပွားခဲ့သည်။

တောင်တွင်းဆရာတော်ခင်ကြီးပျော်ကဓာတုဗေဒကျမ်းရင်း၊ အင်္ဂဝိဇ္ဇာဋီကာနှင့် နက္ခတ် ဆိုင်ရာကျမ်းများရေးသားခဲ့သည်။ သက်ပန်းဆရာတော်က ဓာတုဝိဘာဂဒီပနိဿယ၊ ဦးမြတ်ထွန်း က သမားစဉ်ကုထုံး၊ မောင်းထောင်သာသနာပိုင်ဆရာတော်က ဒြဗျဂုဏပြကာသ၊ သာရကောမုဒိ၊ သြသဓ ရတနာကရ၊ ဓာတုပြသံသ၊ ကာမရတနကျမ်းများ ဘာသာပြန်ဆိုခဲ့သည်။ အင်းဝမြို့ဝန် စာရေး ဦးကောင်းက နရသုခိကျမ်းရေးသားခဲ့သည်။ ဤခေတ်အလယ်ပိုင်းတွင် နရသြသဓ၊ နယ မာလာ၊ နရတန်ဆောင်နှင့်နယရာသီဆေးကျမ်းများ ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည်။ ဘကြီးတော်မင်းလက်ထက် ရှင်ပဒုမကဒဗ္ဗဂုဏပကာသနီကျမ်းရေးသားခဲ့သည်။မေဂျာဗားနေးက အင်္ဂလိပ်ဆေးစာအနာကုနည်း ကျမ်းကို ရေးသားခဲ့သည်။

လင်္ကာရာမဆရာတော်က ဘေသဇ္ဇမဉ္ဇူသာဆေးကျမ်းကို မြန်မာပြန်ဆိုခဲ့သည်။ ယော အတွင်းဝန်ဦးဘိုးလှိုင်က ကာယာနုပဿနာကျမ်း၊ ဥတုဘောဇနသင်္ဂဟကျမ်းများကို ပြုစုခဲ့သည်။ တောင်သာဆရာကြီး ဦးမှုန့်က အပူနာ (၃)မျိုး၊ အအေးနာ(၃)မျိုး = (၆)လုံးကောက် ဆေးပညာကို တီထွင်ခဲ့သည်။ မင်းတုန်းမင်းလက်ထက်တွင်တိုင်းရင်းဆေးသမားတော်များနှင့်အတူ ဒေါ်တာမာဖီး ပူးတွဲကုသခဲ့သည်။

တိုင်းရင်းဆေးကိုဖိနှိပ်၍ အနောက်တိုင်းဆေးကို အားပေးခဲ့သည်။ မျိုးချစ်စိတ်ထက် သန်သူများက တိုင်းရင်းဆေးပညာကို မပျောက်ပျက်အောင် ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ခဲ့သည်။

၁၉၅၂ တွင် အခမဲ့ တိုင်းရင်းဆေးကုဌာနများကို နိုင်ငံတော်အစိုးရက ရန်ကုန်နှင့် မန္တလေးမြို့များတွင် (၉)ခန်းစီ ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့သည်။

၁၉၆၂ မှစ၍ ဒေသနာ၊ ဘေသဇ္ဇ၊ နက္ခတ္တဟူသော ဘာသာရပ်(၃)မျိုးဖြင့် စာမေးပွဲ စစ်ဆေးပေးခဲ့ရာ အောင်မြင်သူပေါင်း (၇၄၆၂)ဦးရှိခဲ့သည်။ ၁၉၆၉ တွင် တိုင်းရင်းဆေးပညာ နှီးနှော ဖလှယ်ပွဲကို ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ဘွဲ့နှင်းသဘင်ခန်းမပ၌ ကျင်းပခဲ့သည်။ ၁၉၇၆ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ (၃၁)ရက်နေ့တွင် တိုင်းရင်းဆေးသိပ္ပံကို မန္တလေးမြို့၌ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ ၁၉၇၆ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာ လ(၄)ရက်နေ့တွင် တိုင်းရင်းဆေးရုံကို မန္တလေးမြို့၌ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ ၁၉၈၀ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ (၂)ရက် နေ့တွင် (၂၅)ခုတင်ဆံ့ တိုင်းရင်းဆေးရုံကို ရန်ကုန်မြို့၌ ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့သည်။

၁၉၈၉ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လ(၃)ရက်နေ့တွင် တိုင်းရင်းဆေးပညာဦးစီးဌာနကို နိုင်ငံတော် အစိုးရက စတင်ဖွဲ့စည်းပေးခဲ့သည်။ ၁၉၉၈ ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလတွင် တိုင်းရင်းဆေးပညာဦးစီးဌာနကို အဆင့်(၁)ဦးစီးဌာနအဖြစ် တိုးမြှင့်ပေးခဲ့သည်။ ၂၀၀၂ ခုနှစ်၊ နှစ်လယ်ပိုင်းအထိ ခုတင်(၅၀)ဆံ့ တိုင်းရင်းဆေးရုံ(၂)ရုံ၊ (၁၆)ခုတင်ဆံ့တိုင်းရင်းဆေးရုံ(၁၀)ရုံ၊ ခရိုင် တိုင်းရင်းဆေးကုဌာန(၁၄)ခန်း နှင့် မြို့နယ်တိုင်းရင်းဆေးကုဌာန(၂၀၀)ကျော်ကို ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့သည်။ ၂၀၁၂/၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် ခုတင်(၅၀) တိုင်းရင်းဆေးရုံရန်ကုန်နှင့် မန္တလေးအားခုတင်(၁၀၀) တိုင်းရင်းဆေးရုံ အဖြစ်လည်း ကောင်း၊ မြစ်ကြီးနား၊ မုံရွာ၊ မကွေး(၁၆)ခုတင်ဆံ့ တိုင်းရင်းဆေးရုံများကို ခုတင်(၅၀)ဆံ့တိုင်းရင်း ဆေးရုံအဖြစ်လည်းကောင်း၊ (၁၆)ခုတင်ဆံ့တိုင်းရင်းဆေးရုံ(၁၀)ရုံနှင့် မြို့နယ်တိုင်းရင်းဆေးကုဌာန (၁၁)ခုတို့ကို တိုးချဲ့ဖွင့်လှစ်ပေးနိုင်ခဲ့ပါသည်။ ယခုအခါ ခုတင်(၁၀၀)တိုင်းရင်းဆေးရုံ(၃)ရုံ၊ ခုတင် (၅၀)ဆံ့တိုင်းရင်းဆေးရုံ(၉)ရုံ၊ (၂၅)ခုတင်ဆံ့တိုင်းရင်းဆေးရုံ (၄)ရုံ၊ (၁၆)ခုတင်ဆံ့တိုင်းရင်းဆေးရုံ (၆)ရုံ၊ ခရိုင်တိုင်းရင်းဆေးကုဌာန(၅၀)ခု၊ မြို့နယ်တိုင်းရင်းဆေးကုဌာန(၂၁၀)ခန်းတို့ဖြင့် တိုင်းရင်း ဆေးပညာဖြင့်ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်ကုသနိုင်ရန်အတွက် ဖွင့်လှစ်ပေးနိုင်ခဲ့ပါသည်။

တိုင်းရင်းဆေးဝါးထုတ်လုပ်ရေးစက်ရုံ(၂)ရုံ၊ ယခုအခါ ၂၀၁၂/၂၀၁၃ခုနှစ်တွင် GMP တိုင်းရင်းဆေးဝါးထုတ်လုပ်ရေးစက်ရုံကြီး (မန္တလေး)ကိုလည်း ဆောက်လုပ်လျှက် ရှိပါသည်။ ပရဆေးဥယျာဉ်(၉)ခုမြောက်အဖြစ်နေပြည်တော်ပရဆေးဥယျာဉ်ကြီးကိုလည်းဖွင့်လှစ်နိုင်ခဲ့ပါသည်။၂၀၀၀ ပြည့်နှစ်မှစ၍ နိုင်ငံတော်အဆင့် တိုင်းရင်းဆေးသမားတော်များ ညီလာခံ၊ တိုင်းရင်းဆေးနှင့် ဆေးပစ္စည်းပြပွဲများကို နှစ်စဉ်ကျင်းပပေးခဲ့သည်။ တိုင်းရင်းဆေးတက္ကသိုလ်ကို ၂၀၀၁ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ၌ မန္တလေးမြို့တွင် ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့သည်။ ယခုအခါ ၂၀၁၁ခုနှစ်မှစ၍ နှစ်စဉ် တိုင်းရင်းဆေးတက္ကသိုလ်ကို Bridge Course (ပေါင်းကူးသင်တန်းများ)၊ မဟာဘွဲ့သင်တန်းများ ကိုလည်းတိုင်းရင်းဆေးတက္ကသိုလ်တွင် ဖွင့်လှစ်ပေးနိုင်ခဲ့သည်။

တိုင်းရင်းဆေးပညာဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန် တိုင်းရင်းဆေးဝါးမှတ်ပုံတင်ခြင်း၊ ဓာတ်ခွဲ စမ်းသပ်သုတေသနပြုလုပ်ခြင်း၊ တိုင်းရင်းဆေးရုံဆေးကုဌာနများ တိုးချဲ့ဖွင့်လှစ်ခြင်း၊ ဆွေးနွေးပွဲ နှင့်စာတမ်းဖတ်ပွဲများကျင်းပခြင်း၊ တိုင်းရင်းဆေးပညာသင်တန်းအမျိုးမျိုးပို့ချခြင်း၊ ရုပ်မြင် သံကြားနှင့် ရေဒီယိုတို့မှ ထုတ်လွှင့်ခြင်း၊ တိုင်းရင်းဆေးပညာဆိုင်ရာကျမ်းများ၊ စာအုပ်စာတမ်း၊ ပိုစတာ၊ လက်ကမ်းစာစောင်များ ရိုက်နှိပ်ထုတ်ဝေခြင်းနှင့် တိုင်းရင်းဆေးပညာရပ်ဆိုင်ရာ ပြတိုက်များ ဖွင့်လှစ်ပြသခြင်းစသည့်လုပ်ငန်းများကို အရှိန်အဟုန်မြှင့်ဆောင်ရွက်လျှက်ရှိပါသည်။

တိုင်းရင်းဆေးပညာဦးစီးဌာနသည် မြန်မာ့တိုင်းရင်းဆေးဖြင့် ပြည်သူလူထုအား ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်ပေးနိုင်ရေးအတွက် -

• မြန်မာတိုင်းရင်းဆေးပညာအဆင့်အတန်းမြင့်မားလာစေရန်
• အရည်အသွေးပြည့်ဝသည့် တိုင်းရင်းဆေးပညာရှင်များ မွေးထုတ်ပေးရန်နှင့်
• အရည်အသွေးမြင့်မားသောမြန်မာ့တိုင်းရင်းဆေးများပေါ်ထွက်လာစေရေးအတွက် မျှော်မှန်း ပါသည်။

• အမျိုးသားကျန်းမာရေးမူဝါဒနှင့်အညီ ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု လုပ်ငန်း များတွင် တိုင်းရင်းဆေးပညာဖြင့် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုပေးရန်
• တိုင်းရင်းဆေးတက္ကသိုလ်မှ မွေးထုတ်ထားသည့် တိုင်းရင်းဆေးဆရာများအား ပြည်သူ့ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုလုပ်ငန်းများ ပိုမိုထိရောက် တွင်ကျယ်စွာ ဆောင်ရွက်ရန်အတွက် တိုင်းရင်းဆေးကုဌာနများနှင့် တိုင်းရင်းဆေးရုံများ တိုးချဲ့ဖွင့်လှစ်ဆောင်ရွက်ရန်
• တိုင်းရင်းဆေးတက္ကသိုလ်မှ မွေးထုတ်လိုက်သော တိုင်းရင်းဆေးဆရာများအား အရည် အသွေးပြည့်ဝစေရေးအတွက် ပြည်တွင်း/ပြည်ပ သင်တန်းများစေလွှတ်ရန်
• အရည်အသွေးပြည့်ဝသော တိုင်းရင်းဆေးဝါးများ ပေါ်ထွက်လာစေရေးအတွက် သုတေသန ဓာတ်ခွဲစစ်ဆေး၍ G.M.P အဆင့်မြင့်စက်ရုံမှ အရည်အသွေးမှီဆေးဝါးများ ထုတ်လုပ်ရန်
• အရည်အသွေး ပြည့်ဝသည့် ပရဆေးကုန်ကြမ်းများ ရရှိရေးအတွက် ပရဆေးဥယျာဉ်များ ပြုပြင်၊ မွမ်းမံ၊ တိုးချဲ့ဖွင့်လှစ်၍ ရှားပါးပရဆေးပင်များ ထိန်းသိမ်းရန်
• တိုင်းရင်းဆေးဖြင့် ပြည်သူလူထု၏ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု အရည်အသွေးမြှင့်တင် နိုင်ရေးအတွက် တိုင်းရင်းဆေးညီလာခံများ၊ တိုင်းရင်းဆေးပညာနှီးနှောဖလှယ်ပွဲများ၊ အလုပ်ရုံ ဆွေးနွေးပွဲများပြုလုပ်ရန်

• တိုင်းရင်းဆေးဝါးဥပဒေ (နိုင်ငံတော်ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု တည်ဆောက်ရေးအဖွဲ့ ဥပဒေအမှတ်-၇/၉၆) ၁၃၅၈ ခုနှစ်၊ ဒုတိယဝါဆိုလဆန်း (၁၀)ရက် (၁၉၉၆ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ၊ ၂၅ရက်)
• တိုင်းရင်းဆေးကောင်စီဥပဒေ(နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီ ဥပဒေအမှတ် - ၂/၂၀၀၀) ၁၃၆၁ခုနှစ်၊ ပြာသိုလဆန်း၊ (၉)ရက် (၂၀၀၀ပြည့်နှစ် ဇန်နဝါရီလ၊ ၁၄ရက်)
• တိုင်းရင်းဆေးကောင်စီဥပဒေကိုပြင်ဆင်သည့်ဥပဒေ(၂၀၁၃ခုနှစ် ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ဥပဒေအမှတ်-၂)၁၃၇၄ ခုနှစ်၊ ပြာသိုလဆန်း (၄)ရက် (၂၀၁၃ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ၊ ၁၅ရက်)

နေပြည်တော်တိုင်းရင်းဆေးပညာဦးစီးမှူးရုံး

ဒက္ခိဏခရိုင်တိုင်းရင်းဆေးကုဌာန

ရုံးလမ်း၊ ရန်အောင်(၁)ရက်ကွက်၊ ပျဉ်းမနားမြို့နယ်။

၀၆၇-၂၂၇၂၁

လယ်ဝေးမြို့နယ်တိုင်းရင်းဆေးကုဌာန

မြို့သစ်(၁)လမ်း၊ အမှတ်(၄)ရပ်ကွက်၊ လယ်ဝေးမြို့။

၀၉-၄၂၀၇၅၁၄၀၇

အေလာမြို့တိုင်းရင်းဆေးကုဌာန

(၁)လမ်း၊မြို့သစ်ရပ်ကွက်၊ အေလာမြို့။

၀၉-၄၂၀၇၂၂၆၀၀

တပ်ကုန်းမြို့နယ်တိုင်းရင်းဆေးကုဌာန

နယ်မြေ(၁၀)၊ စည်ပင်လမ်း၊ မြဝတီရပ်ကွက်၊ တပ်ကုန်းမြို့။

၀၉-၂၅၆၅၆၅၈၇၄